İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır.
Sanayi devriminden sonra işçi sınıfının hızla artış göstermesi nedeniyle bunun beraberinde işçi hakları da gündeme gelmiştir. İşçi haklarının korunması hedefleyen iş hukukunda ise işçilerin maddi ve manevi haklarının korunması hedeflenmektedir. Bu nedenle iş kanunu genel anlamda işçi ve işveren arasındaki ilişkiyi düzenlemektedir.
İş hukuku kanunumuzda, bireysel ve toplu iş hukuku olarak ikiye ayrılmaktadır. Bireysel iş hukuku, işçi sayısı az olan küçük işletmelerde iş görme, işçi ve işveren arasında uyuşmazlıkları, iş sözleşmesinde ihlal olması, işverenin veya işçinin iş sözleşmesine bağlı kalmaması gibi durumları düzenlemektedir. Toplu iş hukuku ise çoğunlukla işçi sayısı fazla olan büyük işletmelerde uygulanmaktadır. Toplu iş sözleşmelerinde hak ve menfaat uyuşmazlıklarında ve bunları çözebilmek için çözüm yolları olarak grev, lokavt, arabuluculuk ve hakem kuralları gibi konular ele alınmaktadır.
İş davalarında arabuluculuk işlemlerine başvurmak zorunludur. Adliyelerde bulunan arabuluculuk ofisleri ile yapılan arabuluculuk başvurusu sonucunda işçi ve işveren uzlaşmaya çağırılacaktır. Arabuluculuk görüşmesi sonucunda, uzlaşma sağlanamaz ise dava açabilirsiniz.
İŞ KANUNU DIŞINDA KALAN İŞLER NELERDİR?
İş Kanunu’nun dördüncü maddesinde belirtilen işlerde bu kanun hükümleri uygulanmaz. Bu işler;
- Deniz ve Hava Taşıma İşlerinde
- Elli (50) ve daha az işçi çalıştıran Tarım ve Orman İşlerinin Yapıldığı İşyerleri veya İşletmelerde
- Bir ailenin üyeleri ve 3. dereceye kadar (3. derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,
- 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununun 2. maddesinin tanımına uygun olarak üç kişinin çalıştığı işyerlerinde
- Aile Ekonomisi hududu içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işlerinde
- Çıraklar hakkında
- Sporcular hakkında
- Rehabilite edilenler hakkında
İŞ HUKUKUNUN KAPSAMINA GİREN KONULAR NELERDİR?
- İş sözleşmeleri ve şirket iç tüzüklerini düzenlemek,
- İş Kanunu’nun uygulanmasına yönelik hukuki destek sağlamak,
- İş Sağlığı ve güvenliği konusunda işveren ve işçilere destek sağlamak,
- İşçilik alacakları,
- İşe iade davaları,
- Sendikal ilişkiler,
- İşçi- işveren uyuşmazlıkları,
- İş kazalarının sebep olduğu hukuki sorunlar oluşturmaktadır.
İŞÇİ ALACAKLARINA DAİR ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?
Bu husus İş Kanunu m.32’de: “Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır” şeklinde ifade edilmiştir. Beş yıllık zamanaşımı süresi, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren değil her alacak kalemi için ne zaman muaccel olmuşsa o zamandan itibaren işlemeye başlayacaktır.
İŞ HUKUKUNDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMELER
İş hukukundan kaynaklanan davalarda görevli mahkeme İş Mahkemeleridir.
Yetkili mahkeme ise, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Davalı taraf birden fazla ise birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
Köse Hukuk & Arabuluculuk Bürosu’nda bulunan uzman avukatlarımız tarafından tüm bu hususlarda avukatlık hizmeti verilmektedir.